Zgodnie z art 79 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. – Prawo o notariacie, notariusz:
Notariusz sporządza akt notarialny, jeżeli wymaga tego przepis prawa lub taka jest wola stron. Forma aktu notarialnego wymagana jest między innymi dla czynności obejmujących umowę przeniesienia własności nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, użytkowania wieczystego (np. umowa sprzedaży, umowa zamiany, umowa darowizny, umowa o dożywocie, umowa o dział spadku, umowa zniesienia współwłasności), większość umów spółek (umowa spółki komandytowej, statut spółki komandytowo-akcyjnej, umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, statut spółki akcyjnej), umowę majątkową małżeńską (np. ustanawiającą ustrój rozdzielności majątkowej), ustanowienie ograniczonych praw rzeczowych (np. hipoteki, służebności, użytkowania), oświadczenie o poddaniu się egzekucji, oświadczenie o ustanowieniu fundacji, niektóre rodzaje pełnomocnictw, testament, zbycie spadku.
Zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia ma skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Notariusz odmawia sporządzenia aktu poświadczenia dziedziczenia jeżeli:
Przy dokonywaniu czynności poświadczenia własnoręczności podpisu na dokumencie Notariusz stwierdza jedynie własnoręczność podpisu złożonego w jego obecności przez oznaczoną osobę. Jeżeli podpis na poświadczonym dokumencie nie był złożony w obecności Notariusza, osoba, która go podpisała, może uznać przed Notariuszem złożony podpis za własnoręczny.
Forma pisemna z podpisem notarialnie poświadczonym wymagana jest miedzy innymi dla:
W przypadku poświadczenia zgodności z oryginałem wypisu notariusz stwierdza, że dokument odpowiada treści i wyglądowi oryginału. W przypadku gdy okazany dokument posiada cechy szczególne, takie jak dopiski, poprawki, uszkodzenia – notariusz stwierdza to w poświadczeniu.
Forma pisemna z datą pewną jest formą szczególną czynności prawnej. W określonych sytuacjach ma ona istotne znaczenie, jako że jej istotą jest skuteczność wobec osób trzecich, nieuczestniczących w danej czynności prawnej. Notariusz poświadcza na okazanym mu dokumencie datę, a na żądanie stron także godzinę i minutę okazania tego dokumentu.
Pozostawanie przy życiu lub w określonym miejscu danej osoby poświadcza Notariusz w razie stawiennictwa tej osoby w kancelarii notarialnej albo w razie przekonania się o tym fakcie przez Notariusza poza kancelarią. Notariusz w poświadczeniu ustala tożsamość tej osoby oraz określa dzień, godzinę i minutę stwierdzenia pozostawania osoby przy życiu lub w określonym miejscu.
Na żądanie strony notariusz doręcza na piśmie jej oświadczenie, mogące mieć skutki prawne, wskazanej przez nią stronie przeciwnej. Z dokonanej czynności notariusz spisuje protokół. Doręczenia notariusz może dokonywać przez zatrudnionych w kancelarii pracowników lub przesyłką poleconą.
Notariusz spisuje protokoły walnych zgromadzeń organizacji społecznych, stowarzyszeń, spółdzielni, spółek i innych osób prawnych w przypadkach prawem przewidzianych, jak również protokoły, w tym protokoły dziedziczenia, w celu stwierdzenia przebiegu pewnych czynności i zdarzeń wywołujących skutki prawne, a w szczególności dotyczące stawiennictwa stron i złożonych przez nie oświadczeń, a także — na żądanie strony stawającej — niestawiennictwa strony drugiej.
Notariusz w związku z dokonywaną w jego kancelarii czynnością ma prawo przyjąć na przechowanie, w celu wydania ich osobie wskazanej przy złożeniu lub jej następcy prawnemu, papiery wartościowe albo pieniądze w walucie polskiej lub obcej.
Dla udokumentowania tych czynności notariusz prowadzi specjalne konto bankowe w Deutsche Bank Polska S.A. z siedzibą w Warszawie o numerze 23 1910 1048 2272 3939 2013 0002.
Z przyjęcia depozytu Notariusz spisuje protokół w formie aktu notarialnego.
Wypis ma moc prawną oryginału i powinien być dosłownym jego powtórzeniem. Zaznacza się na nim, komu i kiedy został wydany. Wypis podpisuje notariusz i opatruje pieczęcią. Wypis mający więcej niż jeden arkusz powinien być ponumerowany, połączony, parafowany i spojony pieczęcią. Powyższe uregulowania stosuje się odpowiednio do wyciągów i odpisów.